Tak sobie pomyślałem , że napisze o tych chwilach ktoś inny w Salonie 24.Dwóch z piszących tutaj było w samym środku wydarzeń w pacyfikowanej Stoczni.
Osoby wrażliwe na wyrazy powszechnie uznane za niecenzuralne - proszę nie czytać - ale bez tych wyrazów wpis wydaje mi się sztuczny .
16 grudnia 1981.Około 12-13 dociera poprzez RWE wiadomość ( w tamtych dniach prowadziło się "nasłuch" niemal 24 godzinny) o kopalni Wujek. Idę po sąsiada równolatka . Jedziemy. Pamiętałem jak się ubrać wygodne buty i czapka kominiarka , dżinsy , kurtka. - Kolejką z Sopotu dojeżdżamy do Politechniki i tam kolejka zostaje zatrzymana. Idziemy na tramwaj który o dziwo kursuje , patrzymy na tłum w okolicach Pod Kasztanami , sami jedziemy trochę dalej w okolice Błędnika. Wysiadamy.
Dym. Wszędzie snujący się dym z gazów łzawiących i tłum , tłum jaki w tym miejscu dokładnie rok temu słuchał Daniela Olbryskiego czytającego Apel Poległych , dzień w którym wydawało się że coś się zmienia . Minął rok i znowu polegli , tym razem na Śląsku. Zamiast mszy pod pomnikiem za tych z 1970 kolejne trupy.
Pod Pomnik nijak dojść z tej strony okrężnie do ulicy Łagiewniki i stamtąd coś już widać a przede wszystkim słychać. "Gestapo , gestapo" spacyfikowało Stocznię( taki dzisiejszy eufemizm po prostu ich rozwalili pałami) zamieszanie , krzyki , bezwład , chaos . Nie to nie była demonstracja spokojna, przemarsz potem msza. W każdym punkcie tłum , okrzyki , ZOMO i uciekający , goniący i gonieni , pały i kamienienie . I nakrętki śruby. Latały cały czas.
ZOMO pobudzeni niemal szczęśliwi .Nie potrzebują rozkazów. Wszędzie są grupkami po 10 -20 . Pałują każdego. KAŻDEGO . Uchylają się od kamieni i śrub. Puszki z gazem łzawiącym latają w tę i z powrotem.
Ruszają spod Pomnika w Łagiewniki. Tłum najpierw spokojnie potem panicznie zaczyna uciekać. „Bandyci" wychodzą z Wałowej wydaje mi się ze Z Gnilnej i Aksamitnej. Ucieczka w stronę Hotelu. Jest ich coraz więcej . Kurwa zaczynają mnie gonić .Uciec uciec jak najszybciej. Walę w jakąś uliczkę , w jakąś nieznaną mi dzielnicę ( dziś wiem że to był Osiek ) podwórka, zaułek . Sporo ludzi tam ucieka , bydlaki nie odpuszczają. Skąd w nich ta chęć by tyle biec , by kogoś dorwać ? Zatrzymuje się gdzieś w jakimś podwórku . Oddechu brak. Ślina jak drut wisi z ust. Śnieg do ust - nieważne czy obsikany czy brudny. Trochę wody. Na głowie „kominiarka" trochę chroni od gazu , teraz czuję że pot się ze mnie leje. Z całego. Ścieka z pleców , cieknie po dupie . Kumpla gdzieś zgubiłem. Ale wszyscy to kumple.
Wracam .Tym razem kierując się na Targ Drzewny. Po co ? Wykrzyczeć , być tu.w chaosie
Nie będę więcej pisał co się działo, działo się bieganie rzucanie ,okrzyki ucieczki. To nie była pokojowa demonstracja. To była regularna bitwa. Następne dwie godzimy wyglądają podobnie Pod Pomnikiem Sobieskiego, W okolicach Domu Partii , na ślimaku do Elbląga , przed Dworcem .
Widok kobiety która złapała kolka i nie ma siły biec i przebiegający skurwiel walący ją pała w plecy. Ludzi z załzawionymi oczami od gazu , kaszlący prychający.
Nie ma w środku krztyny litości dla frankensztajnów z pałami , oni też nie mają. Rzucić tak by skurwiela trafić. Nie przypominam sobie tego dnia "polewaczek" z następnych lat stanu wojennego - chyba ich nie było.
Dlaczego? Młodzieńcza brawura, bezmyślność, nienawiść , chęć odwetu, sprzeciwu ? A moze bezsillności i tego że coś się kończy?
Po co? By być , wykrzyczeć, dowalić , nie dać się złapać.
Słowa gestapo bydlaki chuje.
A może po prostu by być tu w tym czasie bo nie wypadało być gdziekolwiek indziej.
Pomnóżcie pytania które zadałem przez 100.000 .
16 grudnia 1981 po zamordowaniu Górników w Wujku i pacyfikacji stoczni tylu było na ulicach Gdańska. Opozycja w tym czasie siedziała w internacie i aresztach - to byli zwykli ludzie . Każdy ze 100.000 ma podobne wspomnienia tego dnia .Największa uliczna demonstracja stanu wojennego.
Gdańsk i Sopot w 1981 to razem było około 500.000 mieszkańców . Pomijając dzieci poniżej 15 roku życia , ludzi starszych i 90 % kobiet można założyć że tego dnia był tam CAŁY GDAŃSK.
Następnego 17 grudnia było dużo mniej ludzi. Ten dzień jest wymieniany historycznie jako kolejne rozbicie demonstracji przez ZOMO. Zginęła 1 osoba. Ponoć od kuli snajpera. Ponoć.
Napisałem to pod wpływem wiersza Freemana który napisał "Chciałem, żeby to było o nas i naszych Kumplach."
Moim Kumplom
Rów w którym płynie mętna rzeka
nazywam Wisłą. Ciężko wyznać:
na taką miłość nas skazali
taką przebodli nas ojczyzną
Z. Herbert, Prolog
Wojna polsko-jaruzelska?
To bezsilna złość, aresztowania
"ścieżki zdrowia", śmierć niewinnych
to uliczne kryteria z ZOMO
To zakochania i utraty miłości
mecze piłki nożnej i kosza
To "grzańce" na tanich winach z goździkami
i wódka "Bałtyk" pita z gwinta
To dyskusje o polityce
o prozie i poezji
To rozmowy o sporcie
komputerach, dziewczynach
To radość z celnego
rzutu brukowcem
To upojenie randką
z najpiękniejszą na roku
To Jacek Kaczmarski
i Leonard Cohen
To msze za Ojczyznę
i seks na wąskim tapczanie
To praca w kadłubie statku
i chleb łamany z robotnikami
To zaliczenia i egzaminy
i wieczna fasolka po bretońsku
To targanie bibuły
nielegalnych kaset
I drukowanie na potwornie
brudzącym powielaczu
To targanie namiotu
i letni wyjazd na Kaszuby
To dziewczyna i gitara
Złota Karczma, Ostrzyce
To kłęby gazu łzawiącego
na ulicach Gdańska i Gdyni
i kłęby mgły w dolinach
Szwajcarii Kaszubskiej
To płonąca "suka"
na trawniku przed LOT-em
i płonące nielegalnie
ognisko na plaży
To bitwa z milicją
pod Biskupią Górką
i spacer z czarnowłosą
po Monciaku
To strumienie brudzącej piany
z zomowskich "polewaczek"
i strumienie "Heweliusza"
w lesie na Polankach
To komisariat na Piwnej
i piwo w "Złotym Ulu"
gdzie nietrzeźwy pianista
grywał Ogińskiego
...na takąMŁODOŚĆ nas skazali
Taką przebodli na ojczyzną
13.12.2008
Jako że wpis jest subiektywny , wspomnieniowy i nie jest stroną w polemice - zwolenników Generała i wprowadzenia stanu wojennego proszę o ominięcie go dłuuuugim łukiem .Mnie z Wami nigdy nie było i nie będzie - nie dogadamy się .
Niekiedy można wyczytać , że demonstracja z 16 grudnia zostałą rozbita . Mam inne zdanie . Po prostu w okolicach godziny 18 ludzie zaczęli wracac do domów.Sam załapałem się chyba około 18.30 na pociąg Tczew - Gdynia z Dworca Głownego w Gdańsku. O 20.00 zaczynała się godzina milicyjna.
Notka powtórzona ,abym sam nie zapomniał.
Kto jest autorem zdjęć - nie wiem - przypuszczam że każde innego autorstwa .
